Nauka

Zapraszamy do lektury ostatniego w tym roku numeru „Życia Uniwersyteckiego”. Wydanie jest już dostępne do pobrania na naszej stronie: https://www.uniwersyteckie.pl/archiwum/zycie-uniwersyteckie-nr-6-2025.

Czy wiesz, jak zareagować na atak obcego państwa? Nowa Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej (OLiOC) zobowiązuje każdego obywatela do przygotowania się na taką sytuację. Rozmawiamy o tym z dr. Dariuszem Dymkiem z Zakładu Studiów nad Bezpieczeństwem UAM.

Na pierwszy rzut oka to niewielkie urządzenie mogłoby uchodzić za zwykłą drukarkę. Dla dr Jagody Litowczenko-Cybulskiej biodrukarka wolumetryczna 3D jest początkiem fascynujących badań nad tworzeniem konstruktów tkankowych.

Profesor UAM Leonor Sagermann Bustinza z Instytutu Języków i Literatur Romańskich wczesne dzieciństwo spędziła w Puno nad jeziorem Titicaca – w ojczyźnie swojej matki. Choć urodziła się w Polsce, w jej metryce widnieje zapis: „Peruwianka urodzona za granicą”. Dziś, jako wykładowczyni akademicka, stara się przybliżać kulturę kraju swoich przodków. Jak sama mówi, łączy w sobie dwa światy i dwie kultury – obie tak samo jej bliskie.

– Projekt ValEUs daje nam możliwość zestawienia europejskich wyobrażeń o Unii Europejskiej i jej polityce zagranicznej z perspektywami innych regionów świata, tworząc przestrzeń do konstruktywnego dialogu – mówi prof. UAM Jarosław Jańczak z Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, koordynator inicjatywy realizowanej w ramach sieci Jean Monnet, skupiającej naukowców z 20 uczelni na pięciu kontynentach, z którym rozmawia Magda Ziółek.

– Nie czuję się badaczem pszczół – mówi na powitanie prof. UAM Adam Głazaczow z Wydziału Biologii. I wyjaśnia: – Naukowo zajmuję się jętkami, drobnymi owadami żyjącymi w środowisku wodnym. Pszczoły pojawiły się „przy okazji” – trochę z konieczności, a trochę z faktu, że z wykształcenia jestem biologiem środowiskowym i z natury obserwatorem przyrody.

Chemiczka mgr inż. Klaudia Krysiak-Smułek stawia swoje pierwsze kroki na naukowej drodze. Jako doktorantka w grupie prof. Tomasza Grzyba z Wydziału Chemii UAM zajmuje się badaniem wpływu nanoplastiku na organizmy wodne. Niedawno ukazała się publikacja, której jest współautorką i pomysłodawczynią. Praca ma też swój urokliwy osobisty akcent – w badaniach wykorzystano dwa szczepy bakterii KlaKry, wyizolowane z wody Jeziora Kierskiego przez męża młodej badaczki – dr. hab. inż. Wojciecha Smułka – i nazwane na jej cześć.

Czy nauka może być jednocześnie otwarta i bezpieczna? Z prof. Ewą Nowak z Wydziału Filozoficznego o nowych wyzwaniach dla badaczy: ochronie danych, rzetelności i odpowiedzialności w czasach globalnej współpracy naukowej rozmawia Eliza Kamińska.

Nasi naukowcy stworzyli algorytm, który analizuje wirusy szybciej od superkomputerów. Badacze z UAM opracowali narzędzie do klasyfikacji wirusów, które radykalnie przyspiesza analizę danych genetycznych.Stworzony przez nich algorytm Vclust wykonuje czteroletnią pracę w zaledwie cztery godziny. Z uczelnianymi profesorami Andrzejem Zielezińskim i Jakubem Barylskim o algorytmicznej rewolucji rozmawia Krzysztof Smura

Naukowcy z Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego Fundacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza opracowali substancje aktywne, które nazwano projektowalnymi salicylanami. Ich zastosowanie zapobiega negatywnym skutkom działania stresów abiotycznych i biotycznych oraz działa stymulująco na wzrost i rozwój roślin. O badaniach, nowych odkryciach i procesie komercjalizacji z dr. hab. inż. Marcinem Śmiglakiem, współtwórcą technologii, kierownikiem Zespołu Syntez Materiałowych PPNT i wiceprezesem Fundacji UAM, rozmawia Krzysztof Smura.