XXVI Kongres Polskiego Towarzystwa Neuropsychologicznego odbył się na Wydziale Psychologii i Kognitywistyki UAM. W wydarzeniu uczestniczyło 150 osób z Polski i zagranicy - przedstawiciele psychologii, neuropsychologii i neurobiologii. Z dr Natalią Nowaczyk, organizatorką Kongresu rozmawia Ewa Konarzewska-Michalak.
Dlaczego Kongres zorganizowano na UAM?
To dla Wydziału Psychologii i Kognitywistyki UAM i uczelni ogromne wyróżnienie, zwłaszcza że nie mamy katedry neuropsychologii. Ogromnie się cieszę, że pani profesor Maria Pąchalska z Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie powierzyła nam tak odpowiedzialne zadanie. Uważam, że jest to efekt naszej wieloletniej współpracy - a być może również mojej obecności na kongresach neuropsychologicznych. Znaczenie mogło mieć też to, że w 2021 roku zorganizowaliśmy 23. Kongres Polskiego Towarzystwa Neuropsychologicznego, który - ze względu na pandemię - odbył się w formule online.
Tym bardziej cieszę się, że tym razem mogliśmy spotkać się osobiście. To doskonała okazja, by powtórzyć tamten sukces w stacjonarnej formie, by wspólnie porozmawiać, wymienić się doświadczeniami i poglądami na temat neuropsychologii klinicznej, medycyny oraz sposobów pomocy pacjentom zmagającym się z różnymi uszkodzeniami mózgu.
Czy na UAM również pracują specjaliści, którzy zajmują się neuropsychologią?
To obszar, którym sama się zajmuję - być może dlatego powierzono mi funkcję przewodniczącej kongresu. Ukończyłam specjalizację z psychologii klinicznej w zakresie neuropsychologii klinicznej, a cała moja działalność zawodowa, naukowa i dydaktyczna, jest ściśle związana z neuropsychologią, szczególnie w jej klinicznym wymiarze.
Reprezentuję Zakład Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej, którym kieruje prof. Emilia Soroko i staram się włączać perspektywę neuropsychologiczną do szerszej dyskusji nad problemami, z jakimi zmagają się pacjenci. Traktuję to także osobiście - tak bowiem rozpoczęła się moja zawodowa droga. Mam nadzieję, że po kongresie neuropsychologia zainteresuje jeszcze większe grono badaczy i praktyków na naszym uniwersytecie.
Jaka idea przyświecała tegorocznej edycji Kongresu?
Ideą tegorocznego kongresu było ukazanie neuropsychologii w szerokiej, interdyscyplinarnej perspektywie. Sama neuropsychologia z natury łączy różne dziedziny – wywodzi się z psychologii klinicznej, ale rozwijała się na pograniczu neurologii i psychologii, a dziś stanowi integralną część neuronauki. W ostatnich latach ogromny wpływ na jej rozwój miały nowe neurotechnologie, które coraz częściej znajdują zastosowanie w diagnozie i terapii pacjentów.
Dlatego w tym roku szczególnie chcieliśmy podkreślić tę interdyscyplinarność, poszerzając program kongresu o elementy, których wcześniej nie było. Nowością była debata poświęcona sztucznej inteligencji z udziałem wyjątkowych gości – m.in. dr. inż. Cezarego Mazurka z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego, dr. Jana Ilkowskiego z oddziału neurologii Szpitala MSWiA w Poznaniu, dr. Michała Malewicza z Sieci Badawczej Łukasiewicz – PORT oraz Michała Mikołajczaka.
Obok tematów związanych z nowymi technologiami znalazło się też miejsce dla klasycznego ujęcia badań i terapii – m.in. w ramach sympozjów „Neuropsychologia uzależnień” i „Rehabilitacja neuropsychologiczna”. Zaplanowano także wystąpienia dotyczące m.in. skutków zachorowania na Covid, jakości życia pacjentów po operacjach tętniaków czy opieki farmaceutycznej nad pacjentami neurologicznymi – temat dotąd nieobecny na kongresach neuropsychologicznych.
W tym roku do współpracy włączyli się także nowi partnerzy i sponsorzy, w tym Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego i Wielkopolskie Stowarzyszenie Alzheimerowskie, których przedstawiciele opowiedzą o wyzwaniach, z jakimi mierzą się pacjenci. Wszystkie te elementy sprawiły, że tegoroczna edycja kongresu była wyjątkowa i znacznie szersza tematycznie niż dotychczasowe.
Czy w kongresie wzięli udział także naukowcy z zagranicy?
Tak, kongres miał charakter międzynarodowy. Wśród prelegentów znalazł się profesor Elkhonon Goldberg – wybitna postać światowej neuronauki, od lat badający funkcje płatów czołowych. Profesor Goldberg wygłosił wykład ekspercki w pierwszym dniu kongresu, poprzedzający serię wystąpień eksperckich.
W ramach Kongresu i podczas międzynarodowych warsztatów odbyły się także wykłady neurobiolog, prof. Marii Pąchalskiej oraz część praktyczna przygotowana przez Dariusza Skorupę z Akademii Biofeedback EEG, poświęcona nowym neurotechnologiom.
Gościliśmy również dr. Zakaria Abidli z Uniwersytetu w Casablance w Maroku, który w tym roku uhonorował prof. Pąchalską za jej wkład w rozwój neuropsychologii i neurorehabilitacji. W swoim wystąpieniu podkreśli on znaczenie neuronauki i nowoczesnych technologii w terapii pacjentów z uszkodzeniami mózgu.
Kolejną prelegentką była badaczka z Uniwersytetu w Helsinkach, która zaprezentowała najnowsze wyniki badań dotyczące przezczaszkowej stymulacji prądem stałym (tDCS).
Jakie badania pani prowadzi?
Od wielu lat zajmuję się neuropsychologią uzależnień. Prowadziłam długofalowe badania dotyczące zmian strukturalnych w mózgu osób uzależnionych od alkoholu. Ich wyniki zostały opublikowane w tym roku w formie monografii, opracowanej wspólnie z prof. Lidią Cierpiałkowską – psychoterapeutką i psycholog kliniczną, która była promotorką mojej pracy doktorskiej.
Moje zainteresowania koncentrują się na połączeniu neurochemii, toksyczności alkoholu etylowego i klinicznych konsekwencji nadmiernego spożywania alkoholu oraz na tym, jak te procesy wpływają na funkcjonowanie mózgu.
Podczas kongresu miałam przyjemność zaprezentować te zagadnienia w ramach sympozjum „Neuropsychologia uzależnień”, organizowanego we współpracy z Poradnią Leczenia Uzależnień Uzdrowiska Rymanów – co stanowiło unikatowy element tegorocznego programu.
Zorganizowanie tak dużego wydarzenia jest wyzwaniem. Kto pani pomagał w tym zadaniu?
Należy wyróżnić panie: Martę Szypurę, Marcelinę Martyńską, Agnieszkę Schwark-Wojnarowską, Weronikę Kraśnik, Weronikę Pielak, Marię Kołodziej, Bogumiłę Dudkowiak oraz panów: Łukasza Spychałę, Vladyslava Bala, Piotra Jaworskiego, Macieja Koraba oraz dr Cezarego Mazurka, koordynatora debaty dotyczącej AI.
Zobacz też: Prof. Lidia Cierpiałkowska. Być proaktywnym
